MIR Vibrationally-Assisted Luminescence (MIRVAL).
Πηγή: Dr Rohit Chikkaraddy, επίκουρος καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ και το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ ανέπτυξαν μια νέα μέθοδο για την ανίχνευση μέσου υπέρυθρου (MIR) φωτός σε θερμοκρασία δωματίου με τη χρήση κβαντικών συστημάτων.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Nature Photonics, διεξήχθη στο Εργαστήριο Cavendish του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και σηματοδοτεί μια σημαντική επανάσταση στη δυνατότητα των επιστημόνων να αποκτήσουν εικόνα της λειτουργίας των χημικών και βιολογικών μορίων.
Στη νέα μέθοδο με τη χρήση κβαντικών συστημάτων, η ομάδα μετέτρεψε φωτόνια χαμηλής ενέργειας MIR (Mid-infrared) σε φωτόνια υψηλής ενέργειας ορατού χρώματος χρησιμοποιώντας μοριακούς πομπούς. Η νέα καινοτομία έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει τους επιστήμονες να ανιχνεύσουν το MIR και να πραγματοποιήσουν φασματοσκοπία σε επίπεδο ενός μορίου, σε θερμοκρασία δωματίου.
Ο δρ Rohit Chikkaraddy, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης εξήγησε: "Οι δεσμοί που διατηρούν την απόσταση μεταξύ των ατόμων στα μόρια μπορούν να δονηθούν σαν ελατήρια και αυτές οι δονήσεις συντονίζονται σε πολύ υψηλές συχνότητες. Αυτά τα "ελατήρια" μπορούν να διεγερθούν από το φως της μέσης υπέρυθρης περιοχής, το οποίο είναι αόρατο στο ανθρώπινο μάτι".
"Σε θερμοκρασία δωματίου, αυτά τα ελατήρια βρίσκονται σε τυχαία κίνηση, πράγμα που σημαίνει ότι μια σημαντική πρόκληση στην ανίχνευση του μέσου υπέρυθρου φωτός είναι η αποφυγή αυτού του θερμικού θορύβου. Οι σύγχρονοι ανιχνευτές βασίζονται σε ψυχόμενες διατάξεις ημιαγωγών που είναι ενεργοβόρες και ογκώδεις, αλλά η έρευνά μας παρουσιάζει έναν νέο και συναρπαστικό τρόπο για την ανίχνευση αυτού του φωτός σε θερμοκρασία δωματίου".
Η νέα προσέγγιση ονομάζεται MIR Vibrationally-Assisted Luminescence (MIRVAL) και χρησιμοποιεί μόρια που έχουν την ικανότητα να είναι τόσο στο MIR όσο και στο ορατό φως. Η ομάδα μπόρεσε να συναρμολογήσει τους μοριακούς πομπούς σε μια πολύ μικρή πλασμονική κοιλότητα, η οποία συντονίζεται τόσο στο MIR όσο και στο ορατό φάσμα. Το σχεδίασαν περαιτέρω έτσι ώστε οι μοριακές δονητικές και ηλεκτρονικές καταστάσεις να μπορούν να αλληλεπιδρούν, με αποτέλεσμα την αποτελεσματική μετατροπή του φωτός MIR σε ενισχυμένο ορατό φωτισμό.
Ο Δρ Chikkaraddy συνέχισε: "Η πιο δύσκολη πτυχή ήταν να συγκεντρώσουμε τρεις πολύ διαφορετικές κλίμακες μήκους -το ορατό μήκος κύματος που είναι εκατοντάδες νανόμετρα, τις μοριακές δονήσεις που είναι μικρότερες από ένα νανόμετρο και τα μεσαία υπέρυθρα μήκη κύματος που είναι δέκα χιλιάδες νανόμετρα- σε μια ενιαία πλατφόρμα και να τις συνδυάσουμε αποτελεσματικά".
Μέσω της δημιουργίας picocavities, απίστευτα μικρών κοιλοτήτων που παγιδεύουν το φως και σχηματίζονται από ατέλειες ενός ατόμου στις μεταλλικές όψεις, οι ερευνητές κατάφεραν να επιτύχουν ακραίο όγκο περιορισμού του φωτός κάτω από ένα κυβικό νανόμετρο. Αυτό σήμαινε ότι η ομάδα μπορούσε να περιορίσει το φως MIR μέχρι την κλίμακα ενός μορίου.
Αυτή η ανακάλυψη έχει τη δυνατότητα να εμβαθύνει την κατανόηση των πολύπλοκων συστημάτων και ανοίγει την πύλη για τις υπέρυθρες μοριακές δονήσεις, οι οποίες είναι συνήθως απρόσιτες σε επίπεδο ενός μορίου. Αλλά το MIRVAL θα μπορούσε να αποδειχθεί επωφελές σε διάφορους τομείς, πέρα από την καθαρά επιστημονική έρευνα.
Ο Δρ Chikkaraddy κατέληξε: "Το MIRVAL θα μπορούσε να έχει διάφορες χρήσεις, όπως η ανίχνευση αερίων σε πραγματικό χρόνο, η ιατρική διάγνωση, οι αστρονομικές έρευνες και η κβαντική επικοινωνία, καθώς μπορούμε πλέον να δούμε το δονητικό αποτύπωμα των μεμονωμένων μορίων στις συχνότητες MIR. Η δυνατότητα ανίχνευσης του MIR σε θερμοκρασία δωματίου σημαίνει ότι είναι πολύ πιο εύκολο να εξερευνήσουμε αυτές τις εφαρμογές και να διεξάγουμε περαιτέρω έρευνα σε αυτόν τον τομέα".
"Μέσω περαιτέρω εξελίξεων, αυτή η νέα μέθοδος θα μπορούσε όχι μόνο να βρει το δρόμο της σε πρακτικές συσκευές που θα διαμορφώσουν το μέλλον των τεχνολογιών MIR, αλλά και να ξεκλειδώσει τη δυνατότητα συνεκτικού χειρισμού της περίπλοκης αλληλεπίδρασης των ατόμων "μπάλες με ελατήρια" σε μοριακά κβαντικά συστήματα".
Πηγή
https://phys.org/news/2023-08-invisible-visible-method-mid-infrared-room.html